خەیار
خەیار بە ئینگلیزی "cucumber"، خەیار یەکێکە لە سەوزە بەسوودەکان کە دەوڵەمەندە بە ڤیتامین و ڕیشاڵەکان و ٩٥٪ی ئاوە، و پێکهاتەی خۆراکی بەسوودی تیایە وەکو ڤیتامین ئەی وبی وسی، هەروەها خەیار یەکێکە لەو سەوزانەی کە لە باخچە بچووک و گەورەکاندا دەچێنرێت و کاتی چاندنی خەیار لە وەرزی هاویندا دەبێت.
 |
| وێنەی خەیار. |
بەشی بەکارهاتووی: بەرەکەی بە توێکڵەوە، یان بەبێ توێکڵ، بەخاوی یان کوڵاوی.
مێژوو و سەرچاوەی
ڕۆژهەڵاتی هیندستان شوێنی سەرەتایی ئەو ڕووەکەیە و ٣٠٠٠ ساڵ پێش ئێستا لەو شوێنە هەبووەو هاتۆتە ڕۆژئاوا، ئەگریکەکانیش ناسیویانەو ڕۆمەکانیش بەکاریان هێناوە، ئیمپراتۆر (تایبیریس - Tiberius) لەسەر خوانی خواردن دایناوە بە هاوین و زستان، نووسەری ڕۆمانی (فلینی) باسی کردووە، لە کتابەکانی سەدەی شانزەهەم ناوی هاتووە لە بەشی ڕووەکناسی.
لە کتابەکانی ڕووەکناسی هاتووە بەوەی کەوا ڕووەکێکە لەسەر زەوی دەخشێ و درێژ دەبێتەوە.
لە کتابی جولەکەکانیش (التوراة) هاتووە کەوا نەوەکانی یەعقوب (بني إسرائيل) داویان لە پێغەمبەر موسا (عليه السلام) کرد کاتێ لە بیابانی سینا بوون کەوا خەیارو پیازو سیریان بۆ دابین بکات چونکە کاتی خۆی لە میسر هەیان بوو پێش کۆچکردن بۆ شام.
نووسەر (هازل کویست - Hassel quist) دەڵێت : لەسەدەی هەژدەیەم خەیار خۆراکی سەرەکی چینە هەژارەکانی میسر بووە.
لە ئینگلتەرا خەیار لە کۆنەوە ناسرابوو دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی شا ئیدواردی سێیەم، پاشان خواردنی خەیار پشت گوێ خرا تاوەکو فەرمانڕەوایی هینری سێیەم.
خەیار لە ئینگلتەرا نەچێنرا تاوەکو ناوەڕاستی سەدەی حەڤدەیەم.
پێکهاتەکەی
لەڕووی خۆراک و ووزەوە سودی خەیار کەمە چونکە ٩٦٪ ئاوە.
هەندێک ڤیتامین (ئەی وسی) تیایە.
سودەکانی خەیار و بەکارهێنانی
- تۆی خەیار وەک تۆی کولەکە میزکردن زیاد دەکات
- نەخۆشیەکانی سەرماو هەڵامەت
- نەخۆشیەکانی ڕیخۆڵەو ترشانی گەدە (دڵە کزێ)، چارەسەری قەبزی
- نەخۆشیەکانی کۆئەندامی میزەڕۆ
- هێمنکەرەوەی دەروون و هاوسەنگی میزاج
- دابەزینی پەستانی خوێن بەتایبەتی جۆری دەروونی
- ماسکی خەیار پێست تووند دەکاتەوە و ڕەونەقداری دەکات
- گیراوەی خەیار چارەسەرە بۆ نەخۆشیەکانی پێست و زیادە هەستیاری بە دانانی ئەو گیراوەیە لەسەر پێست ڕۆژی چەند جارێک
- بەکاردێت بۆ جوانکاری دەم و چاو بە تێکەڵکردنی گیراوەی خەیارو زەیتی زەیتون و گلسرین و زەیتی بادەم و کحول، جا ئەمانە بەشێوەی سابون یان گیراوەی ئاوی بێت
- شەربەتی خەیار کێشەی هەرس چارەسەر دەکات
- بۆ دروستکردنی بۆن، هەروەک بۆنی خەیارە
- ژانەسەر پاش دانانی چەند پارچەیەک لەسەر دەموچاو
- خەیار چەمەر ڕێژەی شەکر لەخوێندا دادەبەزێنێت
- دابەزینی پلەی گەرمی لەش و لابردنی تا
- چالاکی جگەر زیاد دەکات و بەرگری لە زەردوویی دەکات
- خەیار شۆر ماسولکەکان بەهێز دەکات، وە سەرئێشە کەمدەکاتەوە
- لێدانی دڵ کەمدەکاتەوە، بۆ دڵە کوتێ باشە
سودەکانی خەیار و ماست
سودەکانی ماست و خەیار ئەمانەن:
- دابەزاندنی پلەی گەرمی لەش
- پاککردنەوەی قۆڵۆن و تەواوی کۆئەندامی هەرس
- یارمەتی هەرس دەدات
- هاوسەنگ کردنی فشاری خوێن و شەکرە
- دابەزاندنی چەورییەکان
خەیار سەوزەیە یان میوە
هەرچەندە زۆر کەس خەیار بە سەوزە هەژمار دەکەن بەڵام شارەزایان دەڵێن خەیار میوەیە ئەمەش لەبەر پێکهاتە دەوڵەمەندەکەی کە ڤیتامینات و چەندین پێکهاتەی خۆراکی بەسوودی تری تیایە.
سودەکانی خەیار بۆ پێست
- دژە چرچ بوونە کە پێست دەپارێزێت لە چرچ بوون
- پێست ڕوون دەکاتەوە
- نەهێشتنی ئاوساوی ژێر چاوەکان
- کەمکردنەوەی سوتاوی سەر پێست
- خانەکانی پێست نوێ دەکاتەوە
زیانەکانی خەیار
نابێت بدرێت بەم کەسانەی خوارەوە:
- نەخۆشیەکانی ڕۆماتیزم چونکە ئاوی زۆر تیایە
- نەخۆشیەکانی ڕەقبوونی بۆڕیە خوێنەکان و شەلەل و ئیفلیجی، پارکنسۆنیزم
- پیری زۆر بەتەمەن
- ئەوانەی لاوازی جینسیان هەیە
سەرچاوەکان
- سەرپەرشتیارانی ماڵپەڕی زانیاری گشتی
- پەرتووکی تەندروستی و ژیان، چۆن وا بکەین خۆراکمان ببێتە خواردن و دەرمان
إرسال تعليق