کاهو
کاهو بە ئینگلیزی "lettuce" و بە عەرەبی "الخس"، کاهوو بە یەکێک لە سەوزە بەناوبانگەکان دادەنرێت، کە دەتوانرێت بە کاڵی یا کوڵاوی یان سورەکراوی یاخود بەشێوەی شەربەت بخورێت، هەروەها ڕێژەیەکی باشی لە ڤیتامین و کانزاکان تیایە.
 |
| سوودەکانی کاهو. |
بەشی بەکارهاتووی: گەڵاو تۆوەکەی و گوشراوەکەی (شیریە) وشک دەکرێنەوە.
مێژووی و سەرچاوەی
دەرکەوتووە لەسەر ئەو وێنەو نەخشانەی دۆزراونەتەوە لە میسر لەسەردەمی فیرعەونەکان.
لە ڕۆژئاوای ئەوروپا و بەڕیتانیا هەیەو جۆریشی زۆرن.
کاهووی کێوی لەسەر ڕۆخی ڕووبارەکان و شوێنە زۆنکاوەکان دەڕوێت و گوڵ دەکات لە مانگی ئاب و تەموز.
کاهووی کێوی دەچێنرێ لە نەمساو فەڕەنساو ئەڵمانیاو سکۆتلەندا.
لە ئەڵمانیاوە کاهو دەچێتە ئەمریکاو لەگەڵیدا ماددەی ئەفیونی تێکەڵ دەکەن و لە ئەمریکاش ڕەواجی هەیە.
گوشراوی کاهو کاریگەرییەکی سڕکەرو بێهۆشکەری هەیە، زیاترە لە کاهوی کێوی لەوەی کەوا دەچێنرێ.
لە کاهوو گیراوەی لۆسیۆنات دروست دەکرێت کە بەکاردێت بۆ چارەسەری سووتان و وشکبوونەوەی پێست و دڕ بوونی.
کاهوو لە کۆنەوە گرنگی پێدراوە، ئیمپراتۆر ئوغستس بۆ هەندێ نەخۆشی بەکاریهێناوە کە توشی بووە، هەربۆیە ڕێزیان لە کاهو ناوەو قوربانیان بۆ کردووە.
لە میسر کاهوو کراوەتە ڕۆنی زەیت و بەکاریانهێناوە.
ئەو شیرەی لە کاهو دروست دەکرێت ناتوانرێ بەئاسانی بکرێتە بۆدرە.
پێکهاتەکانی
- ڤیتامین (ئەی، بی١، سی، ئی)
- ڕۆنی زەیت ٠.٢٪
- پرۆتین ٢.٢٪
- نیشاستە ٠.٩٪
- ئاو ٩٧٪
- کانزای کالیسیۆم و فۆسفۆڕو ئاسنی تیایە
- وزەی کەم تیایە بۆیە بۆ ئەوانەی ڕێژیم دەکەن باشە خواردنی بە بڕێکی زۆر، چونکە تێری دەکات و وزەشی کەمە
- هەندێ ماددەی تری تیایە وەک : Lactucic acid, Lactuco picrin, Lactucin, Lactucone
سودەکانی کاهو و بەکارهێنانی پزیشکی
- کاهوو کاریگەرییەکی کەمی سڕکەرو بێهۆشکەرو خەواندنی هەیە، بەڵام زۆر سووکەو ئادەمیزاد ناهاوسەنگ ناکات و گەدەش پەشۆکاو ناکات
- ئاوی لەش کەمدەکاتەوە بەتایبەتی ئاوی ناو سک (الاستسقاء - Ascites) و میزکردن زیاد دەکات. دکتۆر کۆلین بەکاریهێناوە بۆ نەخۆشەکانی
- پلەی گەرمی دادەبەزێنێ و بڕی ئارەقەو میزکردن زیاد دەکات
- ئازاری کۆلۆن و گەدە کەم دەکاتەوە، بۆ چارەسەری کۆلۆنی پەشۆکاو باشە
- بۆ خەولێکەوتن باشە
- لابەری کۆکەو هەناسەتەنگیە
- بۆ کاتی گەرمای هاوین باشە چونکە ئاوی زۆری تیایە، بەتایبەتی ڕۆژ لێدان
- باشە بۆ حەساسیەی پێست و لووت
- هێمنکەرەوەی مێشک و لابەری پەشۆکاوی و ناهاوسەنگیە
- لابەری خەمۆکی و پەژارەو پەرکەیە
- چالاکی ڕەگی مووەکانی قژ زیاد دەکات
- گەڵاکانی دەرەوەی کە زۆر سەوزە بۆ کەمخوێنی وبێ هێزی باشە چونکە ئاسن و کلۆرۆفیلی زۆری تیایە
- لابەری بۆنی ناخۆشی ناو دەمە
- گەڵاکانی ناوەوەی کە زەردو کەمێک سەوزە بۆ دڵە کوتێ و بەهێزکردنی ماسولکەکانی دڵ باشە (Cardiomyopathy)
- شیر زیاد دەکات لە گوانی ئاژەڵ
- زەڵاتەی کاهو یەکێکە لە زەڵاتە بەسوودەکان
- ئارەزووی خواردن زیاد دەکات و ڕەوانیش دەکات
- چالاکی جگەر زیاد دەکات و بەرگری لە زەردویی دەکات
- کاهوی کێوی چالاکی سوڕی خوێن زیاد دەکات و بۆ بێ نوێژی ئافرەت باشە
- چالاکی جینسی کەم دەکاتەوە چونکە ژمارەی سپێرم کەمدەکاتەوە، بۆ ئەوانە باشە کە شەوانە (توشی ئیحتلامبوون دەبن)
- چاو بەهێز دەکات چونکە ڤیتامین (ئەی) زۆری تیایە، هەروەها بۆ هەوکردنی بەکتیری کۆرنیەی چاو باشە
زیانەکانی کاهو
خواردنی کاهو بۆ ئەمانەی خوارەوە باش نیە:
- ئەوانەی تووشی پەککەوتنی جینسی بوون، بەتایبەتی پیرەکان
- ئەوانەی تووشی خوێنبەربوونی دەماغ بوون
- پارکینسۆنیزم
سەرچاوەکان
- سەرپەرشتیارانی ماڵپەڕی زانیاری گشتی
- پەرتووکی تەندروستی و ژیان، چۆن وا بکەین خۆراکمان ببێتە خواردن و دەرمان
إرسال تعليق