هەنگوین

هەنگوین
سودی هەنگوین.
هەنگوین بە ئینگلیزی "Honey"، هەنگوین بریتیە لە خۆراکێکی تەواو و بۆ چارەسەری زۆر نەخۆشی بەکاردێت و لە قورئانی پیرۆزیش ناوی هاتووە وەک شیفا ﴿وَأَوْحَىٰ رَبُّكَ إِلَى ٱلنَّحْلِ أَنِ ٱتَّخِذِى مِنَ ٱلْجِبَالِ بُيُوتًا وَمِنَ ٱلشَّجَرِ وَمِمَّا يَعْرِشُونَ ۝٦٨ ثُمَّ كُلِى مِن كُلِّ ٱلثَّمَرَٰتِ فَٱسْلُكِى سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلًا ۚ يَخْرُجُ مِنۢ بُطُونِهَا شَرَابٌ مُّخْتَلِفٌ أَلْوَٰنُهُۥ فِيهِ شِفَآءٌ لِّلنَّاسِ ۗ إِنَّ فِى ذَٰلِكَ لَءَايَةً لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ ۝٦٩ وَٱللَّهُ خَلَقَكُمْ ثُمَّ يَتَوَفَّىٰكُمْ ۚ وَمِنكُم مَّن يُرَدُّ إِلَىٰٓ أَرْذَلِ ٱلْعُمُرِ لِكَىْ لَا يَعْلَمَ بَعْدَ عِلْمٍ شَيْـًٔا ۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمٌ قَدِيرٌ ۝٧٠﴾ النحل: ٦٨ - ٧٠.
لە تەوراتیش هاتووە کەوا یەعقوب (عليه السلام) داوای لە کوڕەکانی کردووە کەوا هەنگوین پێشکەش بە فیرعەونی میسر بکەن.
پێغەمبەر سولەیمان (عليه السلام) داوای کردووە کەوا بەدوای هەنگوین بگەڕێن و بەکاری بهێنن.
لە گۆڕەکانی فیرعەونەکان مەنجەڵی هەنگوین دۆزراوەتەوە و تێک نەچووە و هەمان سیفەتەکان و سوودەکانی خۆی پاراستووە.
لەلای هیندۆسە کۆنەکانیش هەنگوین بەکارهاتووە لە بۆنە ئاینییەکان وەک دەرمان و خواردن.
هەنگ گیانلەبەرێکی زۆر سەرسوڕهێنەر و ئیشکەر و ڕێکن، لە دروستکردنی بیناو خانەی هەنگوین کاری ئەندازیاری زۆر سەرسوڕمان بەکاردەهێنن.
هەنگ ئەم شتانە دروست دەکات: هەنگوین و خۆراکی شاهانە و برۆبولس و شەمێ و پیتێنی گوڵەکان و ژەهر.

هەنگوین بەم هەنگاوانە دروست دەکرێت

١- شیلەی گوڵ: لە سەرچاوەی سروشتی وەک گوڵی هندبا.
— شەکری میوە (فراکتۆز)
— شەکری گلوکۆز
— قامیشە شەکر
     — ڤیتامینات و پرۆتین و ئەنزیمات
٢- کاریگەری ئەنزیمەکان: هەنگ ئەو شیلەیە دەمژێت و لەناو کیسەیەکی تایبەتی خۆی دایدەنێ و پێی دەڵێن (کیسی هەنگوین)، لەو شوێنە هەنگ هەندێ ئەنزیم و خەمیرە دەڕژێنێتە سەر ئەو شیلەیەو قامیشە شەکرەکە (سوکرۆز) دەگۆڕێ بۆ شەکری تاکی فراکتۆز و گلوکۆز.
٣- پێدان: هەنگەکە هەڵدەستێ بە پێدانی ئەو شلەی کە گۆڕانکاری بەسەر داهاتووە دەیداتە هەنگی تر تاوەکو ئەوانیش ئەنزیمی تری وەک (پرۆلین) پێدا بکەن و جۆری هەنگوینەکە بەرەو باشتر بگۆڕن.
٤- داکردن (خزن): لەو قۆناغەدا هەنگ دەست دەکات بە هەڵم کردنی ئەو ئاوە زیادەی ناو هەنگوینەکەیە تاوەکو دەگاتە ١٠٪.
٥- داخستنی کۆگاکان: لەپاش قۆناغی چوارەم هەنگوینەکە سازگارو خاوێنەو هەنگ هەڵدەستێ بە ڕشتنی ژەهرێکی تایبەت بەسەر هەنگوینەکە تاوەکو شێ نەگرێت و تێک نەچێت.
فێڵ کردن لەگەڵ هەنگوین: بەوەی دەکرێت کەوا لەجیاتی شیلەی گوڵ شەکرو گیراوەی میوە بدرێتە هەنگەکان.

پێکهاتەی هەنگوین

هەنگوینی سروشتی لەم ماددانە پێکهاتووە:
— شەکری میوە (فراکتۆز) ٣٨٪.
— شەکری ترێ (گلوکۆز) ٣٢٪.
— قامیشی شەکر (سوکەرۆز) ٥٪.
— هەنگوین دەیبەستێ و دەبێتە ماددەی بلوری.
پاش چەند هەفتەیەک ڕێژەی سوکەرۆز و فراکتۆز یەکسان دەبن.
ئەگەر فراکتۆز لە گلوکۆز زیاتر بێت ئەوا پاش ڕۆژێک دەبێتە بلوری.
ئەگەر گلوکۆز زیاتر بێت لە فراکتۆز ئەوا بلوری بوونەکە دوادەکەوێت.

سودەکانی هەنگوین و بەکارهێنانی پزیشکی

خواردنی هەنگوین سودێكی زۆری هەیە بۆ تەندروستی و وەکو چارەسەری چەندین نەخۆشی بەکاردێت و لە پیشەسازی و جوانکاری و دروستکردنی کرێم و مەرهەم بەکاردێت.

یەکەم: کۆئەندامی هەرس

  1. برینداربوون و هەوکردنی گەدە.
  2. ترشانی گەدە.
  3. خۆراک هەرس نەکردن و غازات دروست بوون.
  4. سکچوون و ڕەوانی.
  5. دابەزینی کێش بەهۆی ڕێکخستنی کاری گەدەو ڕیخۆڵە.
  6. مایەسیری.
  7. کەم خوێنی.

دووەم: نەخۆشیەکی گەروو و لووت و گوێ

  1. هەوکردنی ناو دەم.
  2. هەوکردنی پووک.
  3. هەوکردنی لووت و گیرفانەکانی.
  4. هەوکردن قوڕقوڕاگە و ژێیەکانی دەنگ.
  5. هەوکردنی گەروو و گوێچکە.

سێیەم: کۆئەندامی هەناسە

  1. هەڵامەت و پەرسیڤ.
  2. کۆکەی تووند و کۆکەی درێژخایەن.
  3. سیل و ڕەبۆ.

چوارەم: دڵ

  1. فراوان کردنی بۆڕی دڵ.
  2. وزە بە ماسولکەی دڵ دەبەخشێت.
  3. دابەزاندنی پەستانی خوێن.
  4. چارەسەری سینگە کوژەی دڵ.

پێنجەم: کۆئەندامی دەمار

  1. چالاکی دەماخ و دەمار زیاد دەکات.
  2. نەخۆشی لەرزەو نەخۆشی شاهانە.
  3. ماندووبوون و داڕوخانی دەروونی.
  4. ڕەقبوونی ماسولکەکان.
  5. پشت ئێشە و دێسکی کەمەری.
  6. نەخۆشی شاهانە.
  7. خوداری.

شەشەم: نەخۆشیەکانی دەروونی

  1. خەمۆکی و ناهاوسەنگی و خەوزڕان و پچڕانی کەسایەتی و تێکچوون.
  2. چارەسەرە بۆ ئەوانەی خویان گرتووە بە عەرەق (مەی) و ماددە بێهۆشکەرەکان.

حەوتەم: نەخۆشیەکانی کۆئەندامی زاوزێ

  1. کەمکردنەوەی نیشانەکانی سەرەتای سکپڕی.
  2. کەم کردنەوەی ئاوی لەش و پەستانی خوێن و هاوسانی قاچ و کەمکردنەوەی پرۆتینی ناو میز.
  3. منداڵبوونی کەم ئازار.
  4. هەوکردنی زێ و منداڵدان.
  5. زوو چاکبوونەوەی برین و هەوکردنی نەشتەرگەری.
  6. کەمکردنەوەی ئازار و ناڕێکی بێ نوێژی.
  7. بۆ زیادکردنی چالاکانی هێلکەدان و جووتە گونی نێرینە باشە.
  8. فراوانکردنی بۆڕیەکانی خوێنی ناوچەی زاوزێ.
  9. چارەسەری نەخۆشی سەزەنەک (Gonorrhea).

هەشتەم: نەخۆشیەکانی چاو

  1. هەوکردنی پێلو و برژانگ.
  2. هەوکردنی گلێنەی چاوی ڤایرۆسی تامیسکەیی.
  3. سووتانەوەو برینی گلێنە.
  4. بەهێزکردنی چاو.
  5. چالاکی سوڕی خوێنی ناو چاو زیاد دەکات.
  6. گرژی ماسولکەکانی چاو چارەسەر دەکات.

نۆیەم: پێست (هەنگوین بۆ پێست)

  1. چارەسەری زیادە هەستیاری پێست.
  2. بالوکە و قلێشی پێست.
  3. هەوکردنی خانەو شانەی پێست (Cellulitis).

دەیەم: جوانکاری

  1. لە پیشەسازی کرێم و مەرهەمەکانی جوانکاری بەکاردێت.
  2. پێست تەڕو ناسک دەکات.
  3. چرچ و لۆچی پێست لادەبات و جوان دیار دەکەوێت.
  4. ماکی ڕەش و زیاد لەسەر پێست لادەبات.

یانزەیەم: زیادە هەستیاری

  1. هەستیاری لە کا (حمى القش).
  2. هەوکردنی هەستیاری لووت و هەڵامەت و ئاو هاتن لە لووت و پژمین.
  3. حەساسیەی سیەکان و ڕەبۆ.

دوانزەیەم: جگەر

  1. هەوکردنی جگەری ڤایرۆسی.
  2. بەرگری لە بەردی زەرداو دەکات.
  3. بەرگری لە هاوسانی جگەرو سپڵ و کیسی زەرداو دەکات.
  4. بەرگری لە بە شەمێ بوونی جگەر دەکات (تشمع الكبد - Cirrhosis).
  5. شەهیەی خواردن زیاد دەکات و هەرس ئاسان دەکات.
  6. گەشەی منداڵ زیاد دەکات و بەرگری لە ئێسکە نەرمە دەکات.

سیانزەیەم: سەر

  1. سەرئێشەی گشتی و شەقەسەر.
  2. چارەسەری کەمی تەرکیز بەهێز دەکات.

نەخۆشیەکانی پیری:

  1. زیادکردنی هێزو ئارەزووی خواردن و خاوبوونەوەی ماسولکەو کەم خوێنی.
  2. چارەسەری کەمی بیروهۆش.
  3. چارەسەری کەمی بەرگری.
  4. لاوازی جینسی.
  5. قەبزی.
  6. نەخۆشی دڵ و پرۆستات.