بەشە بەکارهاتووەکەی: بەرەکەی و توێکڵی دارەکەو گەڵاکەی.

شوێنی سەرەکی ئاسیایە بەتایبەتی وڵاتی فارس و چین.

تووی سپی دەچێنرێ و گەڵاکەی بۆ کرمی ئاوریشمی دەکرێتە خۆراک، ئەویش تووی سپی یە نەوەک تووی ڕەق، بەڵام تووی ڕەش بەرەکەی بەتام ترە لە سپی و خۆشترەو دڵ ئاسوودە دەکات.

خواردنی توو شیرینەو ترشی کەمە، بەڵام ئەوەی جیاوازە لەگەڵ میوەکانی تر کەوا بۆنی نیە.

باکوری ئاسیاو ئەرمینیاو ناوچەی قەوقاز و وڵاتی فارس.

ئێستا لە زۆر وڵاتانی جیهان هەیەو گەیشتە بەریتانیا بەهۆی ڕۆمەکانەوە لە سەدەی شانزەیەم.

وڵاتانی دەوروبەری دەریای سپی ناوەڕاست تووی هەیە کە لە فارسەوە بۆیان هاتووە.

لە نووسراوەکانی ڕۆمەکان ناوی توو هاتووە و لەلایەن (هۆریاس)ەوە باسکراوە کەوا دەبێت پێش ڕۆژئاوابوون بخورێت.

هەندێک لە چیرۆکە ئەفسانەییەکان دەڵێن کەوا دوو کەس بەناوی (پایرمۆس و سیسبی) لەژێر داری تووی سپی کوژراون و خوێنەکەی چۆتە ناو خاک و ڕەگی دارەکە هەڵیمژیووەو تووەکە ڕەنگی بۆتە سوور بەم خوێنە.

(پلینی) لە نووسینەکانیدا دەڵێت توو لە میسرو قوبرس بۆ کاری تەندروستی بەکارهاتووە.

زانستی کرمی ئاوریشمی و گەڵای توو گەیشتە بەریتانیا لە ساڵی ٥٢٧-٥٦٥ ی زاینی بەهۆی ئیمپراتۆر جۆستینان.

ئیمپراتۆر شارلمان لە باخچەی ماڵی خۆی دار تووی ڕواند لە ساڵی ٨١٢ ی زاینی.

یەکەم داری توو لە لەندەنی پایتەخت چاندرا لەساڵی ١٥٤٨ بوو کە لە وڵاتی فارسەوە هاتبوو کە بۆتە گەورەترین دار توو لە پایتەخت و بەرزی ٢٢ مەترە.

گرنگی زۆری هەیە ئەم دارە چونکە لەلایەن زانا (تیرنر)ەوە چاندراوە.

لەساڵی ١٦٠٨ پاشا جیمس گرنگی دا بە کرمی ئاوریشم و داری توو، هەربۆیە فەرمانی چاندنی ئەم دارەی دا.

لە کۆشکی پاکنگهام لە لەندەن تەنها یەک داری توو ماوەو تاوەکو ئێستاش بەری هەیە.

هەروەها دار تووی شەکسپیر کە لە ساڵی ١٦٠٩ لە باخچەی پاشا جیمس بردوویەتی ماوە و جۆری تووی ڕەشە.

پاش ئەوەی خانووی شەکسپیر فرۆشرا بە (گاسترێل) دەستی کرد بە تێکدانی خانووەکەی و هەڵکەندنی دار تووەکە تاوەکو ئەوانەی حەز بە شەکسپیر دەکەن نەیەن بۆ سەردانی ماڵ و باخچەکەی.